(LQĐ) – Trong bối cảnh giáo dục Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ theo tinh thần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, việc phát triển năng lực nghiên cứu, sáng tạo cho học sinh được xem là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của nhà trường phổ thông hiện nay. Hưởng ứng tinh thần ấy, Trường THCS&THPT Lê Quý Đôn vừa tổ chức Cuộc thi Nghiên cứu Khoa học – Kỹ thuật cấp trường để các em thể hiện khả năng tư duy độc lập, vận dụng kiến thức liên môn và rèn luyện kỹ năng nghiên cứu khoa học — những năng lực cốt lõi trong Chương trình Giáo dục phổ thông mới.
Sân chơi học thuật khơi dậy tư duy sáng tạo
Cuộc thi năm nay quy tụ 05 dự án nghiên cứu thuộc các lĩnh vực đa dạng như Hệ thống nhúng, Hóa học vật liệu, Khoa học xã hội hành vi và Sinh hóa. Mỗi sản phẩm đều thể hiện dấu ấn riêng — từ cách tiếp cận vấn đề, quy trình thực nghiệm đến khả năng ứng dụng trong thực tiễn.
Nhà giáo Nguyễn Anh Tuấn – Hiệu trưởng Trường THCS&THPT Lê Quý Đôn, Trưởng Ban giám khảo cuộc thi nhận định:
“Các dự án nghiên cứu của học sinh năm nay đã phản ánh rõ định hướng đổi mới giáo dục — lấy người học làm trung tâm, phát triển năng lực, phẩm chất và khơi dậy tiềm năng sáng tạo. Học sinh không chỉ học để ghi nhớ, mà học để khám phá, để tìm ra những lời giải cho các vấn đề thực tế của cuộc sống.”
Khoa học từ ý tưởng — tri thức từ trải nghiệm
Nổi bật trong các đề tài là dự án “Mô hình nông nghiệp nhà kính kết nối Internet vạn vật (IoT)” của Lê Hồng Anh và Nguyễn Chí Thăng, hướng đến giải pháp ứng dụng công nghệ số trong sản xuất nông nghiệp thông minh — lĩnh vực được Nhà nước chú trọng trong chiến lược phát triển nông nghiệp công nghệ cao và chuyển đổi số quốc gia.
Học sinh Hồng Anh (9E2) chia sẻ: “Khi nghiên cứu dự án, em mong muốn góp phần nhỏ bé vào việc phát triển nền nông nghiệp nước nhà. Qua đó, em được vận dụng kiến thức liên môn từ Vật lý, Sinh học, Tin học để giải quyết bài toán thực tế — làm thế nào để xây dựng mô hình nhà kính ứng dụng IoT giúp tối ưu hóa năng suất và tiết kiệm tài nguyên.”
Bên cạnh kỹ thuật, các đề tài còn thể hiện mối quan tâm đến sức khỏe cộng đồng và các vấn đề xã hội. Dự án “Ảnh hưởng của SFN từ thực phẩm họ cải trong phòng ngừa ung thư phổi: Cơ chế sinh học và triển vọng ứng dụng” của Nguyễn Tiến Dũng (8M) được đánh giá cao về phương pháp nghiên cứu và ý nghĩa xã hội.
Tiến Dũng (8M) nói: “Thông qua đề tài này, em mong muốn nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng chống ung thư và nhận thức được mối liên hệ chặt chẽ giữa dinh dưỡng và sức khỏe. Khoa học không chỉ nằm trong phòng thí nghiệm mà còn hiện hữu trong từng lựa chọn sống của mỗi người.”
Nghiên cứu khoa học — hành trình giáo dục toàn diện
Các dự án tại cuộc thi không chỉ giúp học sinh phát triển tư duy khoa học mà còn là cơ hội rèn luyện kỹ năng mềm — từ làm việc nhóm, giao tiếp học thuật đến kỹ năng trình bày và phản biện. Đây chính là những yếu tố then chốt trong mục tiêu giáo dục toàn diện mà Trường Lê Quý Đôn đang thực hiện theo định hướng của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018: Phát triển năng lực tự chủ, tự học; Khuyến khích sáng tạo, hợp tác và giải quyết vấn đề; Xây dựng phẩm chất trách nhiệm, nhân ái, trung thực, chăm chỉ — nền tảng hình thành nhân cách công dân toàn cầu.
Phía sau mỗi sản phẩm nghiên cứu là sự đồng hành, hướng dẫn tận tâm của các thầy cô giáo, những người không chỉ truyền dạy kiến thức mà còn truyền cảm hứng và niềm tin để học sinh mạnh dạn theo đuổi đam mê khoa học.
Trường THCS&THPT Lê Quý Đôn xác định việc phát hiện và bồi dưỡng học sinh có năng lực nghiên cứu là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển chất lượng giáo dục — hướng tới mô hình trường học sáng tạo, hội nhập, nhân văn. Những sân chơi học thuật như Cuộc thi Nghiên cứu Khoa học – Kỹ thuật không chỉ là dịp để học sinh thể hiện tài năng, mà còn là bước khởi đầu trên hành trình nuôi dưỡng những “nhà khoa học trẻ tương lai”, biết học để sáng tạo và sống để cống hiến.
| STT | Tên dự án | Lĩnh vực | Học sinh thực hiện | Giáo viên hướng dẫn | Giải thưởng |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Mô hình nông nghiệp nhà kính kết nối Internet vạn vật (IoT) | Hệ thống nhúng | Nguyễn Chí Thăng (9E4), Lê Hồng Anh (9E2) | Thầy Lê Xuân Tân | 🥇 Giải Nhất |
| 2 | Hệ thống báo ngập và tự bơm nước ra | Hệ thống nhúng | Đinh Thế Hiếu (11A0), Lưu Khoa Nam (11D1) | Thầy Nguyễn Đăng Long | 🥉 Giải Ba |
| 3 | Xi măng bê tông – Giải pháp tiết kiệm phụ gia và hướng tới vật liệu xanh | Hóa học vật liệu | Ngô Huyền Anh (12A1), Lê Gia Huy (12A1) | Cô Phạm Hồng Nhung | 🥇 Giải Nhất |
| 4 | Cẩm nang hướng nghiệp: Xây dựng lộ trình hướng nghiệp cho học sinh THPT trên địa bàn TP. Hà Nội hiện nay | Khoa học xã hội hành vi | Trần Cát Diệp (12D4), Nguyễn Nhật Mai (12D4) | Cô Nguyễn Thị Thanh Thanh; Thầy Nguyễn Văn Duẩn | 🥈 Giải Nhì |
| 5 | Ảnh hưởng của SFN từ thực phẩm họ cải trong phòng ngừa ung thư phổi: Cơ chế sinh học và triển vọng ứng dụng | Sinh hóa | Nguyễn Tiến Dũng (8M) | Cô Hoàng Thị Thảo | 🥉 Giải Ba |